جبار ذاکری بیان کرد: با توجه به اتفاقات حادث شده در روسیه و جنگ این کشور با اوکراین، به‌طور طبیعی بهترین مسیر برای انتقال بار به‌ویژه از جنوب شرق آسیا و برعکس به این کشور همسایه شمالی، مسیر ایران است.
وی با تاکید بر اینکه باید ظرفیت این کریدور افزایش یابد تا بتوان حجم بالاتری بار را جابه‌جا کرد، گفت: بهترین مسیر در غرب دریای خزر، اتصال از طریق آستارا است و تنها جایی که اکنون بین راه آهن جمهوری اسلامی ایران و راه آهن جمهوری آذربایجان فاصله افتاده، محدوده رشت- آستاراست.
معاون وزیر راه و شهرسازی بیان‌داشت: امروز اهمیت این پروژه برای دولت‌های ایران، روسیه و جمهوری آذربایجان کاملا محرز است و همه بر اهمیت اجرایی شدن آن اتفاق نظر دارند.
وی با اشاره به سفر اخیر رئیس جمهور اسلامی ایران به روسیه، اظهار داشت: در این سفر روسای جمهور ایران و روسیه پشتیبانی و حمایت خود از این پروژه با یک برنامه زمان بندی مشخص اعلام کردند، به طوری که مقرر شد در یک بازه زمانی یک ساله تملک اراضی مسیر توسط دولت ایران انجام شود و ساخت این مسیر با کمک وام دولتی روسیه در مدت چهار سال به انجام برسد.
ذاکری با اشاره به بازه زمانی یک ساله برای تملک اراضی مسیر، اظهار داشت: بخش اعظم این مسیر از اراضی و منازل مردم عبور نمی‌کند و امیدواریم به همت سازمان برنامه و بودجه و تامین اعتبارات لازم، این مهم محقق شود.
پیش‌بینی وام ۱.۵ تا ۲.۵ میلیارد دلاری
وی خاطرنشان‌کرد: اکنون این پروژه در مرحله نخست مطالعاتی خود قرار دارد و باید مرحله دوم آن تکمیل شود تا مبلغ نهایی وام مشخص شود، اما رقمی بین ۱.۵ تا ۲.۵ میلیارد دلار برای آن متصور هستیم.
مدیرعامل راه آهن با اشاره به ظرفیت فعلی سه میلیون تن جابه‌جایی بار در این مسیر، ادامه‌داد: هدف‌گذاری این خط ریلی جابه‌جایی سالیانه ۱۵ میلیون تن بار خواهد بود.
وی گفت: اکنون جمهوری آذربایجان، پایانه مرزی ریلی آستارا را فعال کرده که این مهم جابه‌جایی بار در این مسیر را در سال گذشته میلادی به یک میلیون تن رسانده است؛ با این حال تصور می‌شود در یک افق ۲ تا سه ساله به عدد سه میلیون تن برسیم.
ذاکری اضافه کرد: هم‌اکنون ارتباط ریلی روسیه به جمهوری آذربایجان تا آستارا و پایانه ریلی ما برقرار است، برخی محدودیت‌های سرعت در جمهوری آذربایجان وجود داشت که در سال‌های اخیر کیفیت خط شان بهتر شده است.
پیشتر کاظم جلالی سفیر جمهوری اسلامی ایران در روسیه گفت: در مذاکرات هیات‌های بلندپایه دو کشور، طرفین درباره زمان امضای موافقت‌نامه اجرایی طرح ساخت راه‌آهن رشت-آستارا تا پایان ماه مارس ۲۰۲۵ (اوایل فروردین ۱۴۰۴) توافق کردند.
وی اظهار داشت: برای شتاب‌بخشی به روند این طرح، طی هفته‌های گذشته وزیر راه و شهرسازی ایران و وزیر حمل و نقل روسیه به صورت هفتگی جلساتی را به صورت برخط برگزار می‌کنند.
جلالی ادامه‌داد: با توجه به پیگیری‌ها و مذاکرات صورت گرفته، کار در این بخش به خوبی در حال انجام است و مقرر شده است که موافقت‌نامه اجرایی ساخت این خط ریلی تا پایان ماه مارس به امضا برسد و عملیات ساخت توسط روس‌ها آغاز شود.
عبدالناصر همتی وزیر اقتصادی نیز به تازگی اعلام کرده است که منابع مورد نیاز برای احداث این خط ریلی قرار است از محل خط اعتباری تخصیص یافته از سوی روسیه تامین شود.
مسیر غربی کریدور شمال- جنوب که کشورهای روسیه، جمهوری اسلامی ایران و جمهوری آذربایجان را شامل می‌شود، از نظر ریلی دارای حلقه مفقوده‌ای به مسافت ۱۶۲ کیلومتر بین رشت و آستارا است. ایران و روسیه اردیبهشت‌ماه ۱۴۰۲ برای ساخت این خط ریلی، تفاهم‌نامه همکاری امضا کردند. با اجرایی شدن این توافق برای احداث این مسیر ریلی عملاً جنوب آسیا از طریق کوتاه‌ترین مسیر ریلی بین سن پترزبورگ و خلیج فارس به شمال اروپا متصل خواهد شد.
