خاکی که در چند سال اخیر بر سر صنعت خودرو سازی ایران شده است مستقیما به تصمیمات مدیران مسئول و عدم توانایی مدیریت بحران های مختلف دارد، وزن این خاک امروز به 223 همت رسید است و با این که گریبان سهامدار خورد و دانه درشت صنعت خودرو سازی را گرفته است بهای تمام شده اش را باز مصرف کننده نهایی پرداخت میکند!
پس از ماجرای تحریم، تنها و تنها یک قدم مثبت در توسعه صنعت خودرو سازی که برای عموم جامعه مشهود باشد مثال بزنید؟
قطعا مثالی چون حرکت به سمت خودرو های پیشرفته همراه با تکنولوژی روز دنیا را نمیتوان زد!
خلاصه اگر بگوییم باید به اولین خودروی تولید ملی ترکیه یعنی توگ تی۱۰ایکس اشاره کنم که همگی داستانش را میدانیم که ترکیه به اندازه چندین کتاب تاریخ، مصرف کننده خودروهای خارجی بود و به یکباره تصمیم گرفت وارد صنعت خودروسازی شود اما منطقی و با بهرهگیری از تکنولوژیهای روز دنیا.
اما خبر خودرویی مهم امروز
با گذشت بیش از دو ساعت از زمان آغاز مجمع ایران خودرو سهامداران نسبت به برگزار نشدن این مجمع معترض و عصبی شدند، این مهم در شرایطی که خودروسازیهای ما از نظر اقصادی و مسیرپیشرفت و توسعه در شرایط بدی به سر میبرند علاوه بر سهامداران در اذهان عموم نیز فضا را متشنج میکند و قطعا بار منفی این فضا در میان اخبار و بحثهای عمومی جامعه تاثیرات مهمی را در پیش خواهد داشت.
اتفاق امروز تازگی نداشت و سهامداران خودرویی بارها نسبت به رفتارهای مختلف واکنشهای گوناگونی نشان دادهاند اما مهم این است که از سر ناچاری باید این مسیر را ادامه دهند و منتظر به ثمر نشستن قولهای مختلف از سوی هیئت مدیره هستند.
یکی از مهمترین مشکلات خودروسازی ایران، هزینههای بالای تولید و بهرهوری پایین است. وابستگی شدید به واردات قطعات، سیاستهای غلط قیمتگذاری، ضعف در تحقیق و توسعه و تحریمهای اقتصادی از جمله عوامل تأثیرگذار بر زیانده بودن این صنعت هستند. همچنین، مهمترین آن مدیریت ناکارآمد و فساد مالی در شرکتهای ریز و درشت فعال این حوزه در افزایش زیانهای شرکتهای خودروسازی است.
سهامداران شرکتهای خودروسازی ایران عمدتاً شامل دولت، نهادهای شبهدولتی و سرمایهگذاران خرد هستند. این ترکیب سهامداری باعث شده تا تصمیمات مدیریتی بیش از آنکه بر مبنای اصول اقتصادی و بهرهوری باشد، تحت تأثیر سیاستهای دولتی و منافع گروهی قرار گیرد. در نتیجه، بسیاری از سهامداران خرد با کاهش ارزش سهام و نبود شفافیت در تصمیمگیریها متضرر میشوند.
هیئتمدیره شرکتهای خودروسازی نقش کلیدی در تعیین استراتژیها و سیاستهای این صنعت دارند. اما در ایران، ترکیب هیئتمدیره اغلب بر اساس روابط سیاسی و مدیریتی تعیین میشود تا شایستگی و تخصص. این موضوع باعث شده تا بسیاری از تصمیمات حیاتی، بدون در نظر گرفتن شرایط بازار و رقابت جهانی اتخاذ شود که به افزایش زیانهای شرکتها دامن میزند.
برای کاهش زیاندهی صنعت خودروسازی ایران، چندین راهکار میتواند مؤثر باشد:
1. اصلاح ساختار مدیریتی: شفافسازی فرایند انتخاب هیئتمدیره برای سهامداران و افزایش نظارت بر عملکرد آنها.
2. کاهش هزینههای تولید: سرمایهگذاری در بومیسازی قطعات و توسعه افزایش بهرهوری خطوط تولید.
3. افزایش کیفیت: بالا بردن کیفیت قطعات خودرو در کنار کنترل قیمت تمام شده.
4. اصلاح سیاستهای قیمتگذاری: ایجاد نظام قیمتگذاری بر اساس عرضه و تقاضای واقعی بازار.
5. حمایت از سهامداران خرد: افزایش شفافیت در گزارشهای مالی و تضمین حقوق سهامداران از طریق مقررات نظارتی مؤثر.
6. قدم برداشتن به سمت خودرو سازی ملی واقعی
7. حذف خروجی و ورودی های رانتی
8. جلوگیری از ورودی بیش از حد و سفارشی جذب نیروی کار ساده و غیر متخصص در خودرو سازی ها.
9. توسعه پلتفرمهای جدید خودرویی و توسعه پلتفرمهای سازمانی و خط تولید بر اساس تحلیل دادههای داخلی جهانی.