مجلس شورای اسلامی امروز یکشنبه موضوع افزایش قیمت ارز و نوسانات بازار ارز و کاهش ارزش پول ملی را بررسی کرد
بر اساس خبری که عضو هیئت رئیسه مجلس اعلام کرد،جلسه روز سه‌شنبه نظارتی هفته جاری مجلس نیز درباره موضوع ارز خواهد بود.
مجلس قصد دارد جمع بندی جلسه امروز را به منظور دستیابی به راهکار مشترک به منظور مدیریت بازار ارز در نشستی با دولت ارائه کند
افزایش نرخ ارز در ماه‌های اخیر تحت تأثیر عوامل متعدد اقتصادی و غیراقتصادی بوده است. از نظر اقتصادی عواملی چون تورم فزاینده،کاهش درآمدهای ناشی از صادرات ، افزایش تقاضا و همچنین اجرای سیاست‌های جدید بانک مرکزی برای تک نرخی کردن قیمت ارز از مهمترین عواملی است که فشار قابل‌توجهی بر بازار ارز وارد کرده است. در عین حال، عوامل غیراقتصادی نظیر نااطمینانی‌های سیاسی،وضعیت امنیتی منطقه، شایعات و رفتارهای سوداگرانه، بحران ارزی را تشدید کرده‌اند. این ترکیب عوامل نشان می‌دهد که بحران کنونی تنها با رویکردی چندجانبه قابل مهار است.
ضرورت بازبینی سیاست‌های ارزی و تقویت شفافیت بازار
در شرایط کنونی بازبینی سیاست‌های ارزی برای کاهش تنش در بازار ارز ضروری به نظر می‌رسد. بانک مرکزی باید ضمن استفاده از ابزارهای مالی مناسب، نرخ ارز را تثبیت کرده و سیاست‌های شفاف‌تری در عرضه و تقاضای ارز اتخاذ کند. همچنین تقویت ذخایر ارزی با مدیریت تقاضای غیرضروری و همچنین اتخاذ سازوکارهای عاجل برای ورود سریع ارز حاصل از صادرات به بازار ارز کشور باید در دستور کار مجموعه های ذیربط قرار گیرد. این اقدامات نیازمند برنامه‌ریزی دقیق و هماهنگی مستمر بین دستگاه‌های اجرایی است.
تاثیر سیاست تک‌نرخی کردن ارز بر نوسانات بازار
سیاست تک‌نرخی کردن ارز از جمله راهکارهایی است که بانک‌ها مرکزی با هدف ایجاد شفافیت در بازار و حذف رانت ارزی در دستور کار قرار داده است، اما انجام این اقدام بدون فراهم کردن پیش‌شرط‌های لازم می‌تواند به افزایش نرخ ارز و بی‌ثباتی اقتصادی منجر شود.
تک‌نرخی کردن ارز مستلزم زیرساخت‌هایی است که در صورت نبود آن‌ها، این سیاست به جای تثبیت بازار، منجر به نوسانات شدید قیمتی می‌شود. فرآیند تک‌نرخی کردن باید به‌صورت تدریجی و با تعیین نرخ‌های توافقی یا نیمایی برای کالاهای صادراتی آغاز شود. این اقدام به تولیدکنندگان و صادرکنندگان فرصت می‌دهد که با شرایط جدید سازگار شوند.
علاوه بر این ایجاد بسترهای شفاف برای معاملات ارزی و تعیین دامنه نوسان مشخص، از ایجاد شوک‌های روانی و بی‌اعتمادی در بازار جلوگیری می‌کند.
اجرای ناگهانی این سیاست بدون فراهم کردن زیرساخت‌های لازم می‌تواند به دلیل نبود عرضه کافی ارز در بازار رسمی و انتقال تقاضا به بازار غیررسمی باعث جهش قیمتی شود.
در چنین شرایطی و در صورت فقدان شفافیت و ضعف در نظارت، زمینه سوءاستفاده سوداگران و تشدید ناپایداری نیز فراهم خواهد شد
کنترل عوامل روانی و مدیریت تقاضای غیرضروری ارز
یکی از مسائل کلیدی در مدیریت بحران ارزی، مهار عوامل روانی و تقاضای غیرضروری است. برخورد قاطع با شایعات و نظارت بر فعالیت صرافی‌ها می‌تواند از ایجاد فضای نااطمینانی جلوگیری کند. از سوی دیگر، محدود کردن واردات کالاهای لوکس، ارائه مشوق‌های لازم برای جذب ارزهای خانگی و توسعه ابزارهای مالی جایگزین، گام‌های مؤثری در مدیریت تقاضای ارز محسوب می‌شوند.
اتخاذ رویکردهای ذکر شده در صورت اجرای دقیق می‌توانند فشار بر بازار ارز را کاهش داده و وضعیت متعادل را به بازار بازگرداند
