نیما میرزایی – کارشناس بازار سرمایه – با اشاره به تحولات بازار سرمایه در سال ۱۴۰۳ گفت: سال ۱۴۰۳ سالی بسیار پرچالش برای بازار سرمایه بود با این حال توانست از روند نوسانی خارج شود و بتواند از سقفهای قیمتی سالهای اخیر عبور کند و شاخص کل نیز موفق شد از محدوده دو میلیون فاصله بگیرد و از سقف دو میلیون و ۵۰۰ هزار واحدی که در اردیبهشت ۱۴۰۲ به آن رسیده بود، مجددا عبور کند و با اطمینان بالا در محدوده بالای ۲.۵ میلیون تثبیت شود.
وی افزود: اما با نگاه کلی به سال ۱۴۰۳ باید گفت که اتفاقات بسیار مهمی را هم در بعد داخلی و هم در بعد خارجی را پشت سر گذاشتیم. در سال ۱۴۰۳ دو دوره ریاست جمهوی مختلف در کشور تجربه شد و در بعد خارجی آمریکا نیز انتخابات ریاست جمهوری را تجربه کرد و تغییر مسیری را شاهد بود که هم بر اقتصاد بینالمللی و هم بر اقتصاد کشور ما اثرگذار بود.
این کارشناس بازار سرمایه خاطرنشان کرد: طبیعتا، تغییرات و تحولات سنگین سال ۱۴۰۳ در کنار سایر موضوعات بسیار مهمی که شاهد آن بودیم بر اقتصاد کشور و بر بازار سرمایه اثر گذار بود. در ابتدای سال ۱۴۰۳ شاهد حادثه تلخ سقوط هلیکوپتر ریاست جمهوری بودیم و پس از آن انتخابات ریاست جمهوری جدید برگزار شد که همه این موارد شوکهای سیاسی را به بازار سرمایه وارد کرد که باعث شد فضای تصمیمگیری هم برای سرمایهگذاران در بازار سرمایه و هم سایر بازارها، نسبت به فضای عادی، دشوارتر شود.
میرزایی گفت: با این حال با برگزاری منظم و به موقع انتخابات ریاست جمهوری و روی کار آمدن دولت جدید در زمان مقرر شده، ریسک سیاسی این مسئله از بازار کم شد. اما در طرف دیگر در همین مقطع زمانی شاهد برخی از چالشهای منطقهای از جمله حمله تروریستی و شهادت اسماعیل هنیه در تهران، پاسخ نظامی ایران به اقدامات رژیم صیهونیستی که در سطوح بالایی شدت پیدا کرد، جنگ لبنان و پس از آن انتخابات ریاست جمهوری آمریکا و پیروزی ترامپ به عنوان رئیس جمهوری جدید که سابقه سخت گیری در زمینه تشدید تحریمها علیه ایران را دارد که حتی نشان داد بر خلاف صحبتهایش در دوران رقابت ریاست جمهوری در نهایت فشار حداکثری علیه ایران را در دور دوم خود ادامه داد، بودیم.
وی تصریح کرد: همه این عوامل در مجموع باعث شد که فشارهای زیادی به اقتصاد کشور و بازار سرمایه وارد شود، اما بازار سرمایه در مجموع نمره قابل قبولی را توانست کسب کند و از شرایط رکودی خارج شود و با اینکه نسبت به بازار طلا جاماندگی داشت و اگرچه همچنانان در بازار سرمایه احساس جاماندگی نسبت به تورم وجود دارد، اما توانست نسبت به بازارهای دیگر از جمله بازار خودرو و بخش بانکی و سپردهگذاران، بازار سرمایه وضعیت بهتری را تجربه کند.
این کارشناس بازار سرمایه ادامه داد: علاوه بر این در سال پر نشیب بازار سرمایه در سال ۱۴۰۳، چالشهایی از جمله ناترازی انرژی وجود داشت که باعث شد سودآوری شرکتهای بورسی تا حدودی کاهش پیدا کند. اما در نقطه مقابل مواردی که مطرح شد، اقدامات شجاعانه دولت و بانک مرکزی در خصوص تعدیل ارز نیمایی و راه اندازی بازار ارز توافقی کمک شایانی به بازار سرمایه شد تا بتواند در برابر تکانهها و پارامترهای منفی ایستادگی کند و حاشیه سود شرکتها کاهش پیدا نکند.
میزاریی اظهار کرد: گذشته از اینکه رویدادهای سال ۱۴۰۳ باعث شده بود اثراتی منفی بر سرمایه گذاران در بازار سرمایه وارد شود، اقدام بانک مرکزی باعث شد که بازار سرمایه بتواند شاخص کل از محدوده دو میلیون عبور و به مرز سه میلیون برسد. هر چند که در ماههای آخر سال ۱۴۰۳ روند صعودی ارز و تعدیل نرخهای ارز مقداری متوقف شد، همین امر باعث شد که بازار سرمایه و شاخص کل در ماه آخر سال وارد فاز استراحت و اصلاح قیمتی شود.
وی تصریح کرد: یکی دیگر از موضوعات اثرگذار در بازار سرمایه موضوع نرخ بهره بود که علاوه برای وعدههای داده شده درباره نرخ بهره مبنی بر کاهش آن، اما در برخی بخشها شاهد افزایش نرخ بهره نیز بودیم که از نگاه بازار سرمایه موجب فشار به خروج پول و نقدینگی برای حرکت به سمت بازار سرمایه شد.
این کارشناس بازار سرمایه خاطرنشان کرد: در بازار سرمایه با توجه به تنشهای بینالمللی مانند جنگ اوکراین و چالش میان آمریکا و روسیه بر سر جنگ اوکراین، اونس جهانی طلا جهش قیمتی پیدا کرد و به نزدیکی سه هزار دلار رسید. همچنین، افزایش قیمت اونس جهانی طلا در کنار رشد داخلی دلار در کشور باعث شد سرمایه گذاران بسیاری سرمایه خود را در بخش طلا هزینه کنند و همین موضوع باعث شد که سامانههای جدیدی در حوزه طلا ایجاد شود و مخالفانی را در بخش بازار سرمایه و اکوسیستم بورس داشت که هم از نظر قانونی و هم از نظر کارکردی مخالفهایی را به دنبال داشت.
میرزایی افزود: با این حال چه در خصوص سامانههای یاد شده و چه در خصوص صندوقهای طلای بازار سرمایه، در سال ۱۴۰۳ شاهد سرمایه گذاری در بخش طلا بودیم که باعث شد ارزش صندوقهای معاملاتی طلا بیشتر از سایر سهام شود و همین موضوع باعث شد که در ماههای پایانی سال ۱۴۰۳ بازار طلا جذابتر و پر ارزشتر از سایر حوزهها شود که همین موضوع در نهایت یک فشار بیشتر را به بازار سرمایه در سال پر چالش ۱۴۰۳ وارد کرد.
وی در ادامه گفت: بازار دیگری که به موازات بازار سرمایه جذابیت بیشتری داشت، بازار کریپتو بود که با توجه به پیروزی ترامپ و رکوردشکنیهای پیاپی بیتکوین و جهش دوبرابری آن باعث شد سرمایه گذاران متعددی جذب این بازار شوند و بخشی از نقدینگی در این بازار نیز، محبوس شد و مجموع همه عوامل فوق گویای آن است که بازار سرمایه در سال ۱۴۰۳ در کنار طوفانی از ریسکها و جهشهای بازارهای موازی، اما عملکرد قابل قبولی داشت که رشد شاخص کل و نمادهای بزرگ بازار سرمایه نشان میدهد که عملکرد بازار سرمایه یک عملکرد قابل دفاع باشد.
در سال ۱۴۰۳ شاهد سرمایه گذاری در بخش طلا بودیم که باعث شد ارزش صندوقهای معاملاتی طلا بیشتر از سایر سهام شود و همین موضوع باعث شد که در ماههای پایانی سال ۱۴۰۳ بازار طلا جذابتر و پر ارزشتر از سایر حوزهها شود.
به اعتقاد این کارشناس بازار سرمایه: اما از طرف دیگر، نیاز است که توجه بیشتری به این بازار صورت بگیرد؛ چراکه بسیاری از نمادها به ویژه نمادهای کوچک همچنان جاماندگی زیادی نسبت به روند حرکتی بازار سرمایه و تورم در اقتصاد دارند. اما با توجه به نگاه مثبت جامعه به بازار سرمایه و همچنین تلاش دولت برای رشد بازار سرمایه، به نظر میرسد که در سال ۱۴۰۴ بتوانیم شاهد شکلگیری یک روند با ثبات در بازار سرمایه باشیم؛ چراکه ارزش ذاتی بازار سرمایه از نظر ارزش دلاری نردیک به ۱۶۰ میلیارد دلار است اما امروز مارکت بازار سرمایه نزدیک به ۱۰۰ میلیارد دلار است که نشان میدهد ارزش ذاتی این بازار بیشتر از ارزش فعلی ان است که میتواند با سیاست حمایتی دولتمردان، جبران شود و بازار سرمایه به سمت جایگاه حقیقی خود هم در اقتصاد و هم در بخش تامین مالی خرد و رونق تولید حرکت کند.
میرزایی در پایان تاکید کرد: چنان چه وعدهها و برنامههای دولت در خصوص کاهش نرخ بهره و کم کردن حاشیه اختلاف بین دلار توافقی و بازار آزاد رخ دهد، بازار سرمایه میتواند سال پر رونقی را در پیش داشته و بازاری جذاب برای سرمایهگذاران باشد. گذشته از آن پیش بینی میشود که شاخص کل در سال آینده از محدوده سه میلیون عبور کند و با کاهش تنشهای سیاسی در سطح منطقهای و بینالمللی و تقویت حمایت دولت از بازار سرمایه و ریل گذاری بهتر در این حوزه شاهد رشد بیشتر بازار سرمایه در سال آینده باشیم.