تک‌نرخی شدن ارز یعنی حذف نرخ‌های مختلف ارز در بازار، مثل نرخ دولتی، نیمایی و آزاد، و تعیین یک نرخ واحد برای همه معاملات. هدف این سیاست، شفافیت در بازار ارز، کاهش رانت و فساد، و ایجاد ثبات اقتصادی است. آقای مدنی‌زاده معتقدند که این اقدام می‌تواند به بهبود سیاست‌گذاری اقتصادی و کاهش التهابات بازار کمک کند.
اقتصاد ایران سال‌هاست با مشکلات متعددی مثل تحریم‌ها، تورم بالا و کسری بودجه دست‌وپنجه نرم می‌کند. وجود چند نرخ ارز باعث شده که عده‌ای از تفاوت قیمت‌ها سوءاستفاده کنند و رانت‌های کلانی به وجود بیاید. مثلاً، ارز ۴۲۰۰ تومانی که برای کالاهای اساسی تخصیص داده شد، در بسیاری موارد به دست مصرف‌کننده واقعی نرسید و به جیب دلالان رفت.
از طرف دیگر، تک‌نرخی کردن ارز نیازمند پیش‌نیازهایی مثل ذخایر ارزی کافی، ثبات سیاسی و کنترل تورم است. در حال حاضر، ایران با محدودیت‌های ارزی ناشی از تحریم‌ها و کاهش درآمدهای نفتی مواجه است. این موضوع باعث می‌شود که اجرای سیاست تک‌نرخی، بدون برنامه‌ریزی دقیق، ریسک‌هایی مثل جهش قیمت‌ها یا فشار بر اقشار کم‌درآمد را به همراه داشته باشد.
اما از سوی دیگر، تک‌نرخی شدن ارز می‌تواند شفافیت را به بازار برگرداند، رانت‌خواری را کاهش دهد و اعتماد سرمایه‌گذاران خارجی را جلب کند. همچنین، صادرکنندگان و واردکنندگان با یک نرخ مشخص کار می‌کنند و پیش‌بینی‌پذیری اقتصاد افزایش می‌یابد. اما چالش اصلی این است که اگر نرخ ارز به‌صورت شناور و نزدیک به بازار آزاد تعیین شود، ممکن است قیمت کالاها به‌ویژه کالاهای اساسی افزایش یابد و فشار تورمی بیشتری به مردم وارد شود. از طرفی، اگر دولت بخواهد نرخ را پایین نگه دارد، نیاز به تزریق ارز زیادی دارد که با توجه به تحریم‌ها، کار ساده‌ای نیست.
به نظر می‌رسد تک‌نرخی شدن ارز در تئوری ایده‌ای جذاب است، اما در عمل نیاز به زیرساخت‌های قوی دارد. سیاست آقای مدنی‌زاده می‌تواند نقطه شروع خوبی برای اصلاحات اقتصادی باشد، اما بدون رفع تحریم‌ها، تقویت ذخایر ارزی و ایجاد یک نظام حمایتی برای اقشار آسیب‌پذیر، اجرای این سیاست می‌تواند مخاطراتی به همراه داشته باشد. دولت باید با احتیاط و برنامه‌ریزی دقیق پیش برود تا این تغییر به نفع اقتصاد و مردم باشد.
آقای همتی که خواست و نشد، ببینیم آقای مدنی زاده با توجه به سرنوشت آقای همتی می تونه این پروژه رو جلو ببره یا نه…
برنامه تصویری راست بازار 28 مردادماه 1404 را اینجا ببنید:
